یکی از رقص های لری که از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است دستمال‌بازی نام دارد ؛ دستمال‌بازی هفت مرحله دارد و هر چه به مراحل پایانی نزدیکتر میشویم ریتم ترانه ها شادتر میشود تا اینکه در مرحله هفتم به رقصهای گلجانی می رسد ؛ در واقع این هفت مرحله اشاره به هفت راه رسیدن به مقام میترایی دارد و تنها کسانی به مقام میترائی و شادی وصف ناشدنی میرسند که این هفت مرحله را طی کنند
لرها برای رقص دستمال‌بازی فقط از دستمال ها و رنگهای شاد استفاده می کنند و استفاده از رنگ های تیره را گناهی نابخشودنی می دانند زیرا تیرگی نماد نازایی و کوسه ی تیه سوز است …
آنها اغلب از دستمالهای هفت رنگ که از قداست بسیار بالایی برخوردار است استفاده می کنند
در یک افسانه ی کهن لری آمده است که در آسمانها پیرزنی به نام دیاله به همراه دو پسرش به نامهای اهمئیل و موهمئیل زندگی میکند که به کمک آنها زمین را اداره می کند و موجودات پلید را مجازات می کند ؛ اسم دیاله و دو پسرش در اوستا به صورت میترا ؛ رشنو و سروشا آمده است
لرها به رنگین کمان تمدار پیرزن (تمدار ننه پیرزن یا قالی مادر بزرگ میترا) نیز می گویند و اعتقاد دارند که میترا پس از کشته شدن کوسه ی تیه سوز (دیو سیاهی و ناباروری) به دست اهمئیل و موهمئیل ، تمداری هفت رنگ (قالی هفت رنگ ؛ رنگین کمان) می بافد و آن را در آسمان به نمایش می گذارد و با این کار مژده ی آمدن زایش و رویش دوباره (بهار) را به آدمیان میدهد و لرها نیز با چرخاندن دستمالهای هفت رنگ با دیاله یا همان میترا پیمان می بندند که همچو او در پاک نگه داشتن زمین کوشا باشند
آسا جلیلوند
